Ένωση Ερατυραίων Θεσσαλονίκης
« Η ΑΛΛΗΛΟΒΟΗΘΕΙΑ»
Παρόν και Μέλλον
ΓΚΑΝΤΩΝΑΣ ΓΙΩΡΓΟΣ
Το 2019 η Ένωση Ερατυραίων Θεσσαλονίκης συμπλήρωσε 80 χρόνια ζωής και τώρα το 2020, στα 81 της χρόνια, όπως όλοι οι γερασμένοι οργανισμοί, έχει βέβαια παρελθόν αλλά σίγουρα αβέβαιο μέλλον. Αυτή είναι η πικρή αλήθεια όσο κι αν πονάει, ειδικά εμάς που ζούμε και υπηρετούμε την Ένωση χρόνια τώρα. Επιβάλλεται όμως να δούμε κατάματα την πραγματικότητα , να την περιγράψουμε και να την αντιμετωπίσουμε. Να αποφασίσουμε τι μπορούμε να κάνουμε ώστε να παρατείνουμε τη ζωή σ’ αυτόν τον οργανισμό. Η αλήθεια είναι ότι ελάχιστοι είναι πλέον οι σύλλογοι που καταφέρνουν να έχουν συνεχή παρουσία και δραστηριότητα. Οι περισσότεροι βρίσκονται σε αδράνεια και υπολειτουργούν. Υπάρχουν αντικειμενικές δυσκολίες, όπως πχ η οικονομική κρίση και ο σύγχρονος τρόπος ζωής, που δεν πρέπει να τις παραβλέψουμε.
Υπηρετώντας την Ένωση από τη θέση του Γραμματέα από το 2002 πιστεύω ότι είμαι σε θέση να περιγράψω την κατάσταση που επικρατεί , να επισημάνω τις αιτίες που φτάσαμε σ’ αυτήν και να προτείνω κάποιες λύσεις. Φυσικά οι απόψεις και οι εκτιμήσεις είναι καθαρά προσωπικές. Η Ένωση βρίσκεται σε μια τελματώδη κατάσταση σε ότι αφορά τις δραστηριότητες και τις εκδηλώσεις της, αλλά και σε ότι αφορά τα οικονομικά της. Αυτά τα δύο είναι αλληλένδετα καθώς το ένα επηρεάζει το άλλο.
Τα τελευταία χρόνια παρουσιάστηκε το φαινόμενο της αδυναμίας να πραγματοποιηθούν εκδηλώσεις εξαιτίας της μικρής συμμετοχής.
Τα μεγαλύτερα σε ηλικία μέλη αντικειμενικά αδυνατούν να συμμετέχουν και οι νέοι σε ηλικία Ερατυρείς μάλλον αδιαφορούν. Αυτοί που έχουν μείνει «πιστοί» είναι λίγοι και λιγοστεύουν συνεχώς. Οι μοναδικές εκδηλώσεις που έχουν πραγματοποιηθεί είναι, αυτή στις αρχές κάθε Νοεμβρίου, όπου γίνεται ο διοικητικός και οικονομικός απολογισμός και μια ομιλία με ποικίλα θέματα και η άλλη, αυτή της κοπής πίτας με το χορό. Για την περίοδο 2019-2020, έγινε μόνο ο χορός και η κοπή πίτας (Φεβρουάριος 2020), με καλή συμμετοχή είναι η αλήθεια, αλλά αυτό δεν αλλάζει την πραγματικότητα. Η προγραμματισμένη εκδήλωση του Νοεμβρίου (2019) δεν πραγματοποιήθηκε και όχι με ευθύνη της Ένωσης. Τα μηνύματα πάντως, σε ότι αφορά τη συμμετοχή σ’ αυτήν, δεν ήταν ενθαρρυντικά, άσχετα με τα αίτια της ματαίωσής της. Κάποιες, σταμάτησαν να πραγματοποιούνται, όπως η βράβευση των νέων επιτυχόντων στα ΑΕΙ και ΤΕΙ, αφού στην Εράτυρα δεν λειτουργεί πλέον Λύκειο και είτε δεν υπάρχουν παιδιά που αποφοιτούν είτε αυτά είναι ελάχιστα. Η ημερήσια εκδρομή δεν γίνεται τα τελευταία 2 χρόνια εξαιτίας του μικρού ενδιαφέροντος για συμμετοχή σ’ αυτήν, όπως και η παιδική γιορτή «Κόλιαντα». Η παρακολούθηση των Χαιρετισμών πραγματοποιήθηκε τον Μάρτιο του 2019 με τη συμμετοχή μόνο 15 ατόμων, κάτι που την καθιστά ασύμφορη οικονομικά.
Το οικονομικό πρόβλημα οφείλεται σε τρεις λόγους: Ο ένας είναι η μικρή συμμετοχή των μελών στις εκδηλώσεις, με συνέπεια να υπάρχουν λίγα έσοδα από συνδρομές. Ο άλλος από τη περικοπή των ενισχύσεων από κρατικούς φορείς και υπηρεσίες ( Υπουργείο, Περιφέρεια) . Ο τελευταίος και ο πιο σημαντικός που άδειασε κυριολεκτικά το ταμείο της Ένωσης, είναι τα πρόστιμα από την εφορία και ο ΕΜΦΙΑ. Από το 2014 μέχρι και το 2017 πληρώθηκαν πάνω από 8.000 Ευρώ για πρόστιμα και ΕΜΦΙΑ. Για το 2018-2019 είχαμε κληθεί να πληρώσουμε ΕΜΦΙΑ 1000 Ευρώ για τον Ξενώνα. Υπολογίζοντας και τα πάγια λειτουργικά έξοδα ( ΔΕΗ, ΟΤΕ, ΕΥΑΘ, κοινόχρηστα) είναι κατανοητό σε όλους ότι η κατάσταση είναι δύσκολη με όλα τα επακόλουθα. Ήδη τα ιδιόκτητα γραφεία της Ένωσης χρειάζονται συντήρηση και τα χρήματα που υπάρχουν στο ταμείο δεν επαρκούν.
Στις αρχαιρεσίες που πραγματοποιήθηκαν τον Νοέμβριο του 2017 παρατηρήθηκε απροθυμία των μελών να συμμετάσχουν στην διοίκηση της Ένωσης. Είναι αλήθεια ότι στις δύο συνελεύσεις που έγιναν, παρότι η συμμετοχή ήταν μικρή, έγινε γόνιμη και εποικοδομητική συζήτηση σε ότι αφορά και τον Ξενώνα και το μέλλον της Ένωσης. Λύση τελικά βρέθηκε κι αυτό οφείλεται στον πρόεδρο της Ένωσης κ Αριστείδη Σιαφάρα. Το σίγουρο είναι ότι και στις επόμενες αρχαιρεσίες (Δεκέμβριος 2020) θα παρατηρηθεί το ίδιο φαινόμενο και λύση αυτή τη στιγμή δεν φαίνεται στον ορίζοντα. Ήδη μέλη της τωρινής διοίκησης έχουν δηλώσει την αδυναμία να συνεχίσουν για ακόμη μια άλλη θητεία και δεν φαίνεται κανένα από τα μέλη της Ένωσης να είναι διαθέσιμος για να αναλάβει.
Οι αιτίες της μικρής συμμετοχής στις δραστηριότητες της είναι αρκετές. Υπάρχουν αρκετοί που υποστηρίζουν ότι οι δραστηριότητες και οι εκδηλώσεις της Ένωσης, δεν είναι οι ενδεδειγμένες, από άποψη περιεχομένου, ώστε να προσελκύσουν και θα δραστηριοποιήσουν νέα μέλη. Εν μέρει έχουν δίκαιο.
Η κυριότερη όμως αιτία, κατά τη γνώμη μου, είναι: Η μη κατανόηση της αναγκαιότητας της ύπαρξης και λειτουργίας της Ένωσης από τους Ερατυρείς της Θεσσαλονίκης ιδιαίτερα αυτών με μικρή ηλικία. Τους Ερατυρείς της Θεσσαλονίκης μπορούμε σχηματικά να τους κατατάξουμε σε τρεις ομάδες. Τους απογόνους των παλαιών μελών που ίδρυσαν και στήριξαν την Ένωση κατά τις δεκαετίες του 1950 και του 1960. Αυτοί κατά το μεγαλύτερο ποσοστό αν όχι ολοκληρωτικά έχουν ήδη αποκοπεί όχι μόνο από την Ένωση αλλά και από την Εράτυρα. Ξέρουν την καταγωγή τους, αλλά οι δεσμοί με την Εράτυρα έχουν σχεδόν κοπεί . Μια άλλη ομάδα είναι αυτοί που εγκαταστάθηκαν στη Θεσσαλονίκη κατά τις δεκαετίες του1960, 1970 και 1980 και οι απόγονοί τους. Πολλοί από αυτούς έχουν πλέον αποσυρθεί λόγω ηλικίας και τα παιδιά τους έχουν μια χαλαρή σύνδεση με την Ένωση. Πάντως είναι αυτοί που ακόμα στηρίζουν σήμερα την Ένωση. Η τελευταία ομάδα είναι αυτοί που εγκαταστάθηκαν στη Θεσσαλονίκη μετά το 1990 και η πλειοψηφία έχει πολύ μικρή σχέση με την Ένωση. Αυτοί ειδικά είναι που δεν κατανοούν την αναγκαιότητα της ύπαρξης και λειτουργίας της Ένωσης και σ’ αυτούς είναι που πρέπει να απευθυνθούμε και να εστιάσουμε την προσπάθεια.
Υπάρχουν επίσης και πρακτικά ζητήματα που επίσης δυσκολεύουν την κατάσταση. Οι Ερατυρείς παλιά κατοικούσαν και δραστηριοποιούνταν στο κέντρο της Θεσσαλονίκης και είχαν συνεχή επαφή και επικοινωνία μεταξύ τους. Τώρα κατοικούν σ’ όλη τη Θεσσαλονίκη και στα προάστιά της με αποτέλεσμα η επαφή μεταξύ τους να έχει χαθεί. Επιπλέον ο τρόπος ζωής έχει αλλάξει. Σταθερά ωράρια εργασίας δεν υπάρχουν, ούτε ελεύθερος χρόνος για συμμετοχή σε δραστηριότητες που στο κάτω κάτω δεν θεωρούνται κι απαραίτητες. Όλα αυτά συντελούν στο πρόβλημα στην αλλά δεν είναι κατ’ ανάγκη και καθοριστικά. Όλοι μπορούμε να διαθέσουμε λίγο από τον χρόνο μας και επιπλέον τα μέσα επικοινωνίας είναι αναπτυγμένα σε τέτοιο βαθμό που έχουμε τη δυνατότητα να επικοινωνούμε με όλους, οποιαδήποτε ώρα και οπουδήποτε.
Και φτάνουμε πλέον στο κρίσιμο ερώτημα: Τι πρέπει να κάνουμε; Ποιες αποφάσεις πρέπει να πάρουμε, πώς να ενεργήσουμε ώστε να παραμείνει ζωντανή η Ένωση; Με ποιο τρόπο θα γίνει κατανοητή η αναγκαιότητα της ύπαρξής της;
Το πρωταρχικό όμως ερωτήματα που μπαίνει και είναι ανάγκη να απαντηθεί είναι:
-Είναι αναγκαία και απαραίτητη η ύπαρξη και η λειτουργία της ;
Αν θεωρούμε ότι η Ένωση δεν έχει λόγο ύπαρξης τότε η λύση τότε είναι απλή: Η διακοπή της λειτουργίας της και η διάλυσή της. Το ποιοι θα αναλάβουν να πάρουν και να υλοποιήσουν αυτή την απόφαση είναι ένα θέμα που εύκολα ή δύσκολα θα λυθεί. Το καταστατικό στο άρθρο 16 το προβλέπει τη διαδικασία που πρέπει να ακολουθηθεί. Όσο για την περιουσία της, κινητή (βιβλία & έπιπλα) και την ακίνητη ( διαμέρισμα-γραφεία) η ίδια συνέλευση αποφασίζει πού θα τα διαθέσει.
Αν απαντήσουμε ότι θέλουμε να συνεχίσει να υπάρχει η Ένωση τότε :
-Ποια πρέπει να είναι η δομή και η λειτουργία της;
-Ποια μορφή πρέπει να έχουν οι δραστηριότητές της και ποιο το περιεχόμενό των εκδηλώσεων ώστε να προκαλέσουν το ενδιαφέρον και να ενεργοποιήσουν τους Ερατυρείς της Θεσσαλονίκης;
Η συζήτηση είναι μεγάλη και είναι αναγκαίο να την κάνουμε και να πάρουμε τις αποφάσεις μας.
Να ξεκινήσουμε με το πώς, μέσα από τις νέες συνθήκες που διαμορφώνονται, θα δώσουμε περιεχόμενο στην επωνυμία της Ένωσης ΑΛΛΗΛΟΒΟΗΘΕΙΑ. Πώς θα μπορέσουμε να κάνουμε πράξη αυτά που αναφέρονται στο 2ο Άρθρο του καταστατικού της , ότι σκοποί της Ένωσης είναι μεταξύ άλλων :
*Η με κάθε νόμιμο τρόπο αλληλοϋποστήριξη και υπεράσπιση των συμφερόντων των εγκατεστημένων στην Θεσσαλονίκη Ερατυραίων.
*Η ανάπτυξη των μεταξύ τους κοινωνικών σχέσεων.
*Η διοργάνωση πνευματικών και πολιτιστικών εκδηλώσεων. Επίσης με ποιο τρόπο θα συνδεθούμε με την γενέθλια γη ώστε, σύμφωνα πάλι με το καταστατικό μας, να μπορέσουμε:
*Να μελετήσουμε και να προβάλουμε τα προβλήματα που αφορούν την πρόοδο και τον καλλωπισμό της Εράτυρας.
*Να συμβάλουμε στην ιστορική και λαογραφική μελέτη της Εράτυρας και να εκδώσουμε βιβλία τοπικού ενδιαφέροντος όπως κάναμε παλαιότερα.
*Να ενισχύσουμε κοινωφελή ιδρύματα στην Εράτυρα. Ίσως όλα αυτά να φαίνονται λόγια του αέρα και μη πραγματοποιήσιμα. Στο χέρι μας είναι να αποφασίσουμε τι θέλουμε. Σε εποχές δύσκολες, μέσα στο χάος της σύγχρονης μεγαλούπολης, όπου οι σχέσεις και οι δεσμοί είτε με πρόσωπα, είτε με καταστάσεις, είτε με τόπους διαλύονται, η ύπαρξη ενός συνδετικού κρίκου είναι απαραίτητη.
Η Ένωση λοιπόν είναι ο συνδετικός μας κρίκος.
Θα θέλαμε να ακούσουμε τις απόψεις όλων όσων επιθυμούν να τις εκφράσουν.
Υ1. Προσωπικά άποψη εκφράζοντας πάντα θα ήθελα να επισημάνω ότι ένας σημαντικός παράγοντας που επηρεάζει αρνητικά την κατάσταση στην Ένωσης είναι η μη ύπαρξη ενός ισχυρού Συλλόγου στην Εράτυρα με παρουσία και δράση στα ζητήματα που αφορούν την ίδια την Εράτυρα. Θεωρούμε θετικό το ότι αυτή τη στιγμή στο χωριό υπάρχει ένα Κοινοτικό Συμβούλιο, δραστήριο με νέες, καινοτόμες και πρωτοπόρες ιδέες. Τα πρόσωπα που το απαρτίζουν με επικεφαλής τον Γιώργο Βάρκα είναι εγγύηση ότι κάτι καλό γίνεται. Είναι αναγκαίο όσο ποτέ το κοινοτικό συμβούλιο να κάνει παρεμβάσεις σε ότι αφορά την οργάνωση των απανταχού Ερατυραίων. Ο αείμνηστος πρόεδρος της Ένωσης Βασίλης Μπεκιάρης, είχε εργαστεί πάνω σ’ αυτή την κατεύθυνση. Η εργασία του, προσαρμοσμένη στις νέες συνθήκες είναι ένας καλός μπούσουλας.
Υ2. Θα είμαι άδικος και ισοπεδωτικός αν δεν αναφέρω ότι υπάρχουν οικογένειες Ερατυραίων, παρέες και μεμονωμένα άτομα που στηρίζουν την Ένωση και συμμετέχουν όλοι, παππούδες, παιδιά και εγγόνια σε όλες τις εκδηλώσεις. Άνθρωποι που σε κυνηγάνε για να πληρώσουν την συνδρομή τους. Δεν θα ήθελα να τους αναφέρω ονομαστικά, αλλά όλοι τους ξέρουμε. Αυτοί είναι που δίνουν κουράγιο και σε εμάς που μείναμε να συνεχίζουμε και να προσπαθούμε.
ΓΙΑ ΤΟ ΖΗΤΗΜΑ ΤΟΥ ΝΕΟΥ ΞΕΝΩΝΑ ΣΤΗΝ ΠΕΡΙΟΧΗ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΑΘΑΝΑΣΙΟΥ
Όπως είναι γνωστό σε όλους ο Νέος Ξενώνας στην περιοχή του Αγίου Αθανασίου, έχει περιέλθει στην ιδιοκτησία της Ιεράς Μονής . Η Ένωση ήρθε σε συμφωνία με τον Δήμο Βοΐου και την Ιερά Μονή Αγίου Αθανασίου. Παραιτήθηκε από όλα τα δικαιώματά της γιατί έκρινε ότι τη δεδομένη στιγμή αυτή ήταν η ενδεδειγμένη λύση. Η Ένωση θεωρεί, χωρίς να θέλει να ρίξει τις ευθύνες σε κανέναν, ότι αυτό που έγινε τώρα θα μπορούσε να είχε γίνει αρκετά χρόνια πριν. Αν δηλαδή γίνονταν δεκτή εξαρχής πρόταση της Ένωσης: όλοι μαζί οι εμπλεκόμενοι να συζητήσουμε και να βρούμε λύση σε ότι αφορά το ιδιοκτησιακό, την νομιμοποίηση του οικήματος (το οποίο θεωρούνταν αυθαίρετο) το τι θα γίνει με το Κτηματολόγιο και τους δασικούς χάρτες. Η Ένωση από την πλευρά της έκανε ότι έπρεπε να κάνει με ανυπολόγιστο οικονομικό κόστος για την ίδια, Πάντως κάλιο αργά παρά ποτέ. Ελπίζουμε η Ιερά Μονή να προχωρήσει όσο το δυνατόν γρηγορότερα στις απαραίτητες επεμβάσεις στο κτίριο ώστε αυτό να είναι έτοιμο να λειτουργήσει σαν χώρος φιλοξενίας Ερατυραίων και όχι μόνο. Αυτό θα είναι μια δικαίωση, για όλους όσους εργάστηκαν και συνεισέφεραν οικονομικά για να κατασκευαστεί ο Ξενώνας, έστω και με καθυστέρηση μισού αιώνα.
Γιώργος Γκαντώνας
Γενικός Γραμματέας της Ένωσης Ερατυραίων Θεσσαλονίκης
«Η Αλληλοβοήθεια»
