Πράσινες δράσεις στην Εράτυρα

ΤΣΙΜΠΛΙΝΑΣ ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ

Στις 15 και 22 Φεβρουαρίου πραγματοποιήθηκε στην Εράτυρα δενδροφύτευση στις περιοχές του Αγίου Χριστοφόρου και των Αγίων Αναργύρων. Στον Άγιο Χριστόφορο επιλέχθηκαν τα είδη Δρυς (βελανιδιά) Μακεδονική, Δρυς χνοώδη, Μελικοκιά (κακαβά), Φράξος και Πεύκα συνολικού αριθμού 100 δενδρυλλίων. Στην περιοχή των Αγίων Αναργύρων φυτεύτηκαν 50 κυπαρίσσια ορθόκλαδα και 50 Δρυς Μακεδονική.

Τα δασικά είδη που χρησιμοποιήσαμε είναι ενδημικά και αποφύγαμε την επιλογή ξενικών ειδών. Θα ήταν μεγάλη αστοχία να μην φυτεύαμε κακαβές στον Άγιο Χριστόφορο, ένα είδος το οποίο είναι άρρηκτα συνδεδεμένο με παιδικές αναμνήσεις πολλών Ερατυραίων. Επίσης η Μακεδονική Δρυς (όπως το μόναχο το δέντρο) ευδοκιμεί άριστα στο χωριό μας και θα πρέπει να αυξήσουμε τον πληθυσμό τους. Η φύτευση έγινε με τη χρήση της τεχνολογίας Cocoon σε συνεργασία με το ΕΚΕΤΑ/ ΙΔΕΠ στα πλαίσια του έργου LIFE The Green Link. Με αυτό τον τρόπο χρειάζονται λιγότερα ποτίσματα μιας και η χωρητικότητα του σε νερό είναι 20 λίτρα και αποσυντίθεται σε 2-3 χρόνια.

Για ποιο λόγο επιλέχθηκαν τα συγκεκριμένα σημεία

Άγιος Χριστόφορος

Ο Άγιος Χριστόφορος είναι το ‘’μπαλκόνι της Εράτυρας’’ όπως πολύ εύστοχα το χαρακτήρισε ο πρόεδρος του χωριού μας Γ.Βάρκας. Προσωπικά θεωρώ ότι μαζί με το εξωκκλήσι της Αναλήψεως στη Μαγούλα έχει την καλύτερη θέα στο χωριό. Είναι εύκολα προσβάσιμο στους επισκέπτες και σε συνδυασμό με τη δημιουργία ενός χώρου δασικής αναψυχής ο οποίος είναι στα σκαριά θα αποτελέσει ένα χώρο πρασίνου υψηλής αισθητικής αξίας.

εικ. θέα από Αγ Χριστόφορο

 

Άγιοι Ανάργυροι

Η εκκλησία των Αγίων Αναργύρων είναι απέναντι από την Ι.Μ Αγίου Αθανασίου. Το μοναστήρι αποτελεί πόλο έλξης χιλιάδων πιστών και τόπο προσευχής και αγαλλίασης. Με το πέρασμα των χρόνων όταν τα κυπαρίσσια μεγαλώσουν θα φαίνονται σαν λαμπάδες από τον Αη Θανάση κάνοντας το μοναστηριακό τοπίο μοναδικό. Είναι άξιος συγχαρητηρίων ο ηγούμενος π.Νικηφόρος που φύτεψε 700 κυπαρίσσια στο δρόμο από το εξωκκλήσι της Παναγίας μέχρι το μοναστήρι δημιουργώντας μία πανέμορφη δενδροστοιχία. Ήδη τα αποτελέσματα άρχισαν να είναι ορατά.

Για να υπάρχουν όμως επιτυχή αποτελέσματα απαιτείται συμμετοχή, εθελοντισμός και προστασία από την κτηνοτροφία. Αξίζουν μπράβο σε όσους συμμετείχαν στη δενδροφύτευση και διέθεσαν από τον προσωπικό τους χρόνο, όμως χρειάζονται και άλλες ενέργειες. Το καλοκαίρι θα χρειαστούν κάποια ποτίσματα (λιγότερα μιας και χρησιμοποιήθηκαν cocoon) και έπειτα πάσσαλοι στήριξης ώστε τα δέντρα να αναπτυχθούν ευθυτενή και αγέρωχα. Κανείς δεν περισσεύει σε αυτή την προσπάθεια.

Εικόνα: Φύτευση σε cocoon

 

Τι πρέπει να γίνει από δω και πέρα

Αστικά δάση, πράσινα κτήρια και αναδασώσεις βρίσκονται στην καρδιά της προσπάθειας που γίνεται σε ολόκληρη την Ευρώπη για την καταπολέμηση των αρνητικών συνεπειών της κλιματικής αλλαγής και την βελτίωση των συνθηκών διαβίωσης.

Σίγουρα το περιβάλλον της Εράτυρας δεν είναι και το πιο επιβαρυμένο αλλά θα μπορούσαν να γίνουν κάποια μικρά έργα τα οποία θα άλλαζαν τη μορφή του χωριού προς το καλύτερο.

Α. Είσοδος Εράτυρας

Μπορεί ο Άγιος Χριστόφορος να είναι το μπαλκόνι της Εράτυρας αλλά η είσοδος του χωριού αποτελεί τη βιτρίνα του. Υποδέχεται και ξεπροβοδίζει χιλιάδες κόσμου στην Αγία Τριάδα και σίγουρα η πρώτη εντύπωση είναι αυτή που μετράει.

Όπως φαίνεται και στη φωτογραφία το έργο είναι μικρού κόστους απλά χρειάζεται η επιλογή του κατάλληλου δέντρου το οποίο θα πρέπει είναι πλατύφυλλο κατάλληλο για πεζοδρόμια. Επιλέγουμε φυλλοβόλα δέντρα ώστε το καλοκαίρι να έχουν πυκνή σκιά που προστατεύει τους πεζούς από τον καυτό ήλιο, ενώ τον χειμώνα η πτώση των φύλλων αφήνει τον ήλιο να περνά και να μας ζεσταίνει. Αποφεύγουμε δέντρα που δημιουργούν μεγάλες επιφανειακές ρίζες.

Μια εξαιρετική επιλογή για σκίαση και καλλωπισμό σε πεζοδρόμια είναι ο σφένδαμος. Φυλλοβόλο δένδρο ταχείας ανάπτυξης, με σφαιρικό σχήμα κόμης, φέρει παλαμοειδή φύλλα, που παίρνουν πολύ ζωηρά φθινοπωρινά χρώματα σε πορφυρό, πορτοκαλί, μπρούτζινο. Εξίσου καλή επιλογή είναι η καλλωπιστική μουριά που δεν κάνει καρπούς, έχει γρήγορη ανάπτυξη και εντυπωσιακό καταπράσινο φύλλωμα. Μια πιο τολμηρή πρόταση θα ήταν η μελικοκια (κακαβά).

Β. Χώρος δασικής αναψυχής Αγίου Χριστοφόρου

Έδωσα μία πρόγευση παραπάνω σχετικά με τη δημιουργία ενός χώρου δασικής αναψυχής στον Άγιο Χριστόφορο. Απαιτούνται κάποιες ήπιες παρεμβάσεις όπως ξύλινη περίφραξη, εγκατάσταση τραπεζόπαγκων, κιόσκι, παγκάκια, φύτευση δέντρων και τοποθέτηση ψησταριάς.

Αυτός ο χώρος σε συνδυασμό με το αλσύλλιο που θα δημιουργηθεί από τη δενδροφύτευση θα αποτελέσει έναν ιδανικό προορισμό για περπάτημα, υπαίθριο γεύμα, απομόνωση κ.α.

Γ. Επιλογή κατάλληλων σημείων στην Εράτυρα για φύτευση δέντρων

Είναι πολύ σημαντικό να γίνει μία έρευνα σχετικά με ποια σημεία μέσα στο χωριό είτε και πέριξ αυτού ενδείκνυται να γίνει η φύτευση κάποιων καλλωπιστικών δέντρων όπως φλαμουριά, κακαβά, σφενδάμι κ.α. Σε πολλές Ευρωπαϊκές πόλεις υπάρχει η τάση για φύτευση οπωροφόρων δέντρων(μηλιές, κορομηλιές, αχλαδιές, συκιές κ.α). Είναι άξιο αναφοράς ότι κάποιοι αγαπητοί συγχωριανοί μας προχώρησαν στον εμβολιασμό δέντρων αγριομηλιάς, αγριογκορτσιάς κ.α στα πέριξ του χωριού, ώστε οι περιπατητές να γεύονται τους καρπούς τους.

Αναμοχλεύοντας την ιστορία βλέπουμε πως οι παππούδες μας και γενικά οι πρόγονοι μας διέθεταν μία περιβαλλοντική κουλτούρα και φύτευαν δέντρα για τις επόμενες γενιές. Έτσι με τη γέννηση ενός αγοριού κάποιοι φύτευαν μερικά λευκάδια (λεύκες) ώστε να είναι ώριμα για υλοτομία μόλις το παιδί παντρευτεί. Έτσι θα είχε δωρεάν τη δική του ξυλεία για την κατασκευή της στέγης του νέου σπιτικού.

Τις βελανιδιές τις κλάδευαν (κλαρνούσαν) ώστε να ευνοήσουν την ανάπτυξη του δέντρου και να  παράγουν  καλύτερης ποιότητας ξυλείας. Ήταν ζωτικής σημασίας οι βελανιδιές με τη χρήση του ξύλου για θέρμανση στις σόμπες, για το μαγείρεμα, το άναμμα του ξυλόφουρνου για ψωμί, το τάισμα των ζώων με κλαδί και τα βελανίδια(βαλάνια). Φυσικά τις ζεστές μέρες του καλοκαιριού η σκιά του δέντρου αποτελούσε μία όαση δροσιάς για το μεσημεριανό φαγητό και το ξαπόσταμα.

Δυστυχώς με την ανάρτηση των δασικών χαρτών που είναι ένα πολύτιμο εργαλείο για την ανάπτυξη της χώρας, πολλοί συνάδερφοι μου χαρακτήρισαν ως δασικές εκτάσεις χωράφια που το 1945 είχαν μερικά δέντρα αγνοώντας τη χρήση και χρησιμότητα αυτών των δέντρων και βάζοντας σε ταλαιπωρία πολλούς ιδιοκτήτες.

Η φύτευση ενός δέντρου δεν έχει άμεσα και απτά αποτελέσματα αλλά αφήνει παρακαταθήκη στις επόμενες γενιές και αλλάζει άρδην το τοπίο προς το καλύτερο.

Θα κλείσω με μία παραίνεση:

Αν αγαπάς τα πουλιά φύτεψε ένα δέντρο

Αν αγαπάς τα φρούτα φύτεψε ένα δέντρο

Αν αγαπάς τη ζωή, φύτεψε πολλά δέντρα.